Dierproeven gebeuren niet zomaar. Ze zijn wettelijk verplicht bij de ontwikkeling van geneesmiddelen en aan strenge regels gebonden. Janssen zet zich in om het aantal proefdieren zoveel mogelijk te beperken. Zonder dierproeven zou echter geen enkel geneesmiddel goedgekeurd worden. Verschillende Europese en nationale wetten en reglementeringen schrijven voor dat klinische tests op mensen pas kunnen plaatsvinden na voorafgaande proeven op dieren. Dergelijke proeven gebeuren onder de strengste voorwaarden en mogen enkel plaatsvinden als er geen alternatieven zijn.

Ethische en experimentele controle

De wetgever stelt strenge regels aan het uitvoeren en documenteren van dierproeven en aan de behandeling en verzorging van proefdieren. Janssen leeft deze strikte wetgeving nauwgezet na en hanteert de hoogste standaarden om het welzijn van de dieren te garanderen.

Elk wetenschappelijk onderzoek met dieren wordt voorgelegd aan een ethische commissie. Deze commissie bestaat uit minstens zeven specialisten die de zeven expertises samenbrengen: ethiek, alternatieve methodes, dierengezondheid, dierenwelzijn, wetenschappelijke methodologie, experimentele design en statistiek. Voor elk onderzoek controleert de commissie of er alternatieven voor de proeven bestaan en of het onderzoek gebeurt met het grootst mogelijke respect voor het welzijn van het dier en volgens alle juridische en ethische normen. Bij alle dierproeven wordt een ethische afweging gemaakt: wat kan de wetenschap leren en staat dit wel in de juiste verhouding tot het welzijn van het dier?

Viermaal V

Daarnaast hanteert Janssen het principe van de 4 V’s: Vervanging, Vermindering, Verfijning en Verantwoordelijkheid.

• Vervanging geeft aan dat proeven zoveel mogelijk zonder dieren moeten worden uitgevoerd. Dat kan onder meer door het gebruik van celculturen, 3D celformaties, chip-technology (organ-on-a-chip bijvoorbeeld), fysiochemische methoden, moleculaire biologie of mathematische modellen.

• Vermindering houdt in dat het aantal proefdieren moet dalen waar dat kan. Dat aantal mag echter nooit lager liggen dan het minimumaantal dat vereist is om betrouwbare resultaten te verkrijgen.

• Verfijning verwijst naar het welzijn van de dieren. Medewerkers dienen altijd na te denken over manieren om de last voor het dier zoveel mogelijk te beperken. Naast onderzoekers worden ook dierenverzorgers en dierenartsen ingeschakeld die zich om het welzijn van de dieren bekommeren. En alles wordt opgevolgd en gerapporteerd aan de Europese Commissie.

• Verantwoordelijkheid duidt aan dat het bedrijf en zijn medewerkers altijd met respect met de dieren dienen om te gaan.

Actief inzetten op minder dierproeven

Bij Janssen worden alle potentiële geneesmiddelen steeds eerst in vitro getest. Op deze manier kunnen we een eerste belangrijke selectie doorvoeren en verminderen het aantal dierproeven aanzienlijk.

De complexiteit van een menselijk organisme kan echter voorlopig enkel bij dieren nagebootst worden. Daarom blijven dierproeven ook nodig voor het beantwoorden van bepaalde onderzoeksvragen. Er komt hopelijk een dag dat dierproeven niet meer zullen nodig zijn. Maar zolang dat niet het geval is, blijven dierproeven noodzakelijk in het wetenschappelijk onderzoek naar geneesmiddelen voor mens en dier.

Kijk hier voor meer info: J&J Policy on the Humane Care and Use of Animals.

Adopteer een hond van Janssen

Sinds 2013 heeft Janssen een adoptieprogramma voor honden. In samenwerking met ervaren specialisten van de vzw Animal Welfare Projects Jodipro (www.jodipro.be) worden honden die niet meer worden ingezet voor proeven, voorbereid op hun welverdiende tweede leven. Wil iemand een hond adopteren, dan krijgt hij het dier niet zomaar mee. De hond verblijft eerst vier tot zes weken in een gastgezin en wordt daarna pas definitief toegewezen. Dat de honden zich perfect in een gezinssituatie integreren, is het beste bewijs dat de dieren bij Janssen in een zo normaal mogelijke omgeving verbleven en goed werden behandeld. Dankzij het adoptieproject vonden al zo’n 150 honden een nieuwe thuis.

Binnen Janssen bestaat een wandelprogramma, waarbij de honden een tijd lang uit wandelen worden genomen om hen te laten wennen aan uitwendige prikkels. Op die manier worden ze optimaal voorbereid op hun tweede leven buiten het bedrijf.

Meer transparantie

Samen met een 20-tal andere Belgische onderzoekscentra ondertekende Janssen in november 2019 een transparantieovereenkomst. Samen gaan we het engagement aan om meer en open te communiceren over proeven met dieren.

De overeenkomst omvat vier verbintenissen:

1. Meer klaarheid scheppen over hoe, wanneer en waarom er dieren in onderzoek gebruikt worden
2. Betere communicatie met de media en het publiek; o.a. over het implementeren van de alternatieven en het verminderen of verfijnen van dierproeven
3. Het brede publiek de gelegenheid geven om kennis te maken met proefdieronderzoek en de regelgeving die daarop van toepassing is
4. Jaarlijks de impact van onze communicatie rapporteren en ervaringen delen

Bij Janssen vinden we deze overeenkomst die met een belangrijk deel van de biomedische sector samen getekend wordt, een belangrijke stap. De overeenkomst onderstreept het belang dat we aan dierenwelzijn hechten.

Meer informatie en de volledige tekst van de transparantieovereenkomst vind je hier